شرکت نسبی شرکتی است بین دو یا چند شریک، به منظور امور تجاری که در آن، در صورتی که دارایی شرکت در زمان انحلال برای تادیه دیون کافی نباشد، هر شریک به نسبت سرمایه ای که در شرکت گذاشته است، مسئول تادیه دیون است و سرمایه شرکاء نیز برخلاف شرکت سهامی به قطعات سهم تقسیم نمی شود. ( ماده 183 ق. ت )
شرکت نسبی شباهت بسیار با شرکت تضامنی دارد. تنها تفاوت این دو قالب در آن است که مسئولیت شرکاء در شرکت تضامنی در مقابل طلبکاران، تضامنی و به میزان تمام طلب طلبکاران می باشد، اما در شرکت نسبی مسئولیت ایشان در مقابل طلبکاران به طور نسبی و به نسبت سهم الشرکه شان است.
- تعداد شرکاء در شرکت نسبی
مانند شرکت تضامنی حداقل 2 نفر ( ماده 183 ق. ت )
- اسم شرکت : ( ماده 184 ق. ت )
1- در اسم شرکت باید عبارت ” شرکت نسبی ” قید گردد.
2- اسم شرکت باید حداقل متضمن نام یکی از شرکاء باشد.
3- اگر اسم شرکت متضمن نام تمام شرکاء نیست ، پس از اسم شریک یا شرکایی که ذکر شده است، از عباراتی مانند ” و شرکاء ” یا ” و برادران ” استفاده شود.
قانون گذار در این مورد نیز مانند شرکت های تضامنی، برای فقدان هیچ یکی از شروط فوق الذکر ضمانت اجرایی اعم از مدنی یا کیفری پیش بینی ننموده است.
- زمان تشکیل شرکت نسبی
دقیقاَ مانند شرکت بامسئولیت محدود و شرکت تضامنی است. یعنی زمانی است که : ( ماده 185 ق. ت )
1- تمام سرمایه نقدی تادیه گردد، بنابراین در این شرکت، برخلاف شرکت سهامی تعهد به پرداخت وجود ندارد و باید تمام سرمایه از همان ابتدا پرداخت گردد.
2- تمام سهم الشرکه غیرنقدی تقویم شده باشد و آن نیز از همان ابتدا تسلیم گردد.
3- در این شرکت نیز مانند شرکت سهامی تشکیل منوط به ثبت نیست و قبل از ثبت، شرکت تشکیل می گردد.
در تقویم آورده های غیرنقد باید توجه داشت که در شرکت نسبی نیز مانند شرکت بامسئولیت محدود و تضامنی، تقویم آورده های غیرنقد توسط خود شرکاء صورت می گیرد و نیاز به نظر کارشناس رسمی دادگستری نیست. ( ماده 185 ق. ت )
در تقویم آورده های غیرنقد باید توجه داشت که در شرکت نسبی نیز مانند شرکت بامسئولیت محدود و تضامنی، تقویم آورده های غیرنقد توسط خود شرکاء صورت می گیرد، و نیاز به نظر کارشناس رسمی دادگستری نیست. ( ماده 185 ق. ت )
- نقل و انتقال سهم الشرکه در شرکت نسبی
مانند شرکت تضامنی منوط به رضایت تمام شرکاء است. ( ماده 185 ق. ت )
- مدیران در شرکت نسبی
همانند همان چیزی است که در مقالات پیشین درباره ی شرکت تضامنی گفتیم. یعنی :
1- تعداد مدیران : ممکن است یک یا چند نفر باشند.
2- مدت مدیریت : ممکن است محدود به مدتی خاص یا نامحدود باشد.
3- ممکن است از بین خود شرکاء یا از خارج از شرکت تعیین گردند.
- شیوه اخذ تصمیمات در شرکت نسبی
نحوه تصمیم گیری در این شرکت و حد نصاب لازم برای تصمیم گیری دقیقاَ شبیه همان مطالبی است که در مورد شرکت تضامنی بیان شد.
- نحوه تقسیم سود در شرکت نسبی
همانند شرکت تضامنی است. ( ماده 185 ق. ت )
یعنی :
1- در وهله اول مطابق ترتیبی عمل می گردد، که در شرکت نامه مقرر شده است.
2- اگر شرکت نامه حکم خاصی نداشته باشد، به نسبت سهمی که هر شریک در سرمایه شرکت دارد، به عمل می آید.
توجه داشته باشید که در شرکت های نسبی نیز مانند شرکت های تضامنی در صورتی که در نتیجه ضررهای وارده سهم الشرکه شرکاء کم شود، مادام که این کمبود جبران نشده است، تادیه هر نوع منفعت به شرکاء ممنوع است . فقط در همین یک مورد است که شرکت، شرکاء را به تکمیل سرمایه و تادیه مبلغی بیش از آن چه که در شرکت نامه درج شده است، ملزم می گرداند. ( م 133، 132 ،189 ق. ت )
- نظار در شرکت نسبی
همچون شرکت تضامنی، در شرکت نسبی نیز الزامی به وجود چنین هیاتی در قانون پیش بینی نشده است.
- انحلال شرکت نسبی
دقیقاَ مانند همان مباحثی است که در زمینه انحلال شرکت تضامنی بیان شد، با همان احکام و شرایط و استثنائات ( ماده 189 ق. ت )
سوالات خود را از ما بپرسید.
مشاورین ثبت نیک ، از نخستین گام های ثبت شرکت همراه و مشاور شما خواهند بود.