علامت تجاری وسیله ای است که به تاجر یا تولید کننده جنس اجازه می دهد اجناس خود را از اجناس سایرین مشخص سازد.
ماده 1 قانون ثبت علایم تجاری و اختراعات مصوب 1 تیرماه 1310 ، علامت تجاری را به شرح ذیل تعریف می کند :
” علامت تجاری عبارت از هر قسم علامتی است اعم از نقش، تصویر ، رقم ، حرف ، عبارت ، مهر ، لفاف و غیر آن که برای امتیاز و تشخیص محصول صنعتی ، تجاری یا فلاحتی اختیار می شود. ممکن است یک علامت تجاری برای تشخیص محصول جماعتی از زارعین یا ارباب صنعتی یا تجار و یا محصول یک شهر و یا یک ناحیه از مملکت اختیار شود”.
در ایران برای اولین بار در سال 1304 قانونی برای ثبت و حمایت علایم تجاری و صنعتی تصویب گردید که بعداَ در سال 1310 مورد تجدید نظر قرار گرفت.علاوه بر قانون مزبور و آیین نامه اجرایی آن،ماده 249 قانون مجازات عمومی نیز مواردی را برای حمایت علایم تجاری ثبت شده پیش بینی نموده است.
مرجع ثبت علائم تجاری و اختراعات ، ” اداره کل مالکیت صنعتی ” است. لذا ثبت کلیه علائم مزبور و اختراعات فقط در همین اداره به عمل می آید.
لازم به توضیح است ، ثبت علامت تجاری و یا حتی اصولاً داشتن علامت تجاری الزامی نیست. یعنی افراد مختارند که برای کالا یا محصولی، علامتی اختیار کنند یا آن را بدون علامت خاصی، عرضه نمایند و اگر علامتی را برای کالا یا محصولی انتخاب کردند، ملزم به ثبت آن نیستند و می توانند آن را بدون ثبت ، مورد استفاده قرار دهند. لیکن حق انحصاری علامت برای آن ها در صورتی امکان پذیر است که آن را به ثبت داده باشند. بدین ترتیب ، اشخاصی که علامت تجاری مورد استفاده خود را ثبت نکرده باشند، قانوناَ نمی توانند از استفاده اشخاص دیگر از آن علامت ، جلوگیری کنند.
به موجب ماده 5 تصویبنامه مورخ سوم اردیبهشت 1328 مواردی که دولت ثبت آن ها را اجباری دانسته است به شرح ذیل است :
1. داروهای اختصاصی (سپسیالتیه) مورد استعمال طبی یا بیطاری که با نسخه پزشک یا بدون آن مصرف می شود.
2. مواد غذایی که در لفاف و یا ظروف و به اسم مشخصی باشد مانند کنسرو و مواد غذایی ، آردهای مخصوص، چای های مختلف ، شکلات ، آب نبات، پنیر، شیر، مربا، ترشی، کره و روغن های مختلف و غیره
3. آب های معدنی یا گازدار، شربت آب های میوه … که در تحت اسم و ظرف مشخصی به معرض فروش گذارده می شود.
4. لوازم آرایش و وجاهت که برای استعمال مستقیم بر روی بدن انسان به کار می رود مانند صابون ، خمیر ، پودر ، محلول عطریات ، ادکلن و پماد
تمام اجناس دارویی و طبی و مواد غذایی مذکور در این آیین نامه، اعم از آن که در داخل ایران ساخته و یا در خارج ساخته و وارد کشور شود و در بازار تحت اسم مشخصی که بر روی برچسب آن زده می شود به معرض فروش قرار گیرد باید دارای علامت صنعتی یا تجارتی ثبت شده بود و در روی برچسب نکات زیر تصریح شود:
الف- اسم تجارتی و نشانی سازنده ی جنس با قید کشور مبدا
ب- شماره ثبت علامت در ایران
بر اساس ماده ی 2 این آیین نامه، علامت و مشخصات بالا باید قبل از به معرض فروش قرار دادن جنس روی اجناسی که از خارجه وارد شده قید گردد.
برچسب مقرره در ماده ی 1 باید طوری الصاق شود که نتوان آن را از روی لفاف یا ظرفی که در آن جنس به معرض فروش گذاشته می شود به سهولت برداشت و تنظیم آن باید به طریقی باشد که نام کشور مبدا و نام و نشانی سازنده علامت و شماره ثبت و از زمانی که وزارت بهداری اعلام کند شماره و تاریخ اجازه ی فروش در ایران خوانا باشد.
تمام این نوشتجات که بر روی برچسب الصاق شده به اجناس خارجه ممکن است به زبان بیگانه باشد استعمال زبان فارسی نیز اختیاری خواهد بود.
مطابق ماده 5 قانون ثبت علائم و اختراعات ایران ، ثبت علامت ذیل ممنوع است :
1. بیرق مملکتی ایران و هر بیرق دیگری که دولت ایران استعمال آن را به طور علامت تجاری منع کند. علامت هلال احمر ، نشان ها ، مدال ها . انگ های دولت ایران .
2. کلمات و یا عباراتی که موهم انتساب به مقامات رسمی ایران باشد. ( از قبیل جمهوری اسلامی ، انقلابی ، دولتی و غیره )
3. علامات موسسات رسمی مانند آرم جمهوری اسلامی و هلال احمر و صلیب سرخ و غیره
4. علائمی که مخل انتظامات عمومی و یا منافی عفت باشد.
مقنن، انتخاب علائم مزبور را به عنوان علامت تجاری ممنوع اعلام کرده است . بنابراین اداره ثبت شرکت ها از ثبت علائم مذکور خودداری خواهد کرد.
در غیر از موارد فوق، ثبت علامت برای تبعه ایران و خارجه آزاد است و می توانند از آن بهره مند شوند. اشخاصی که موسسه صنعتی یا تجاری آن ها در خارج از ایران است با رعایت دو شرط ذیل می توانند از مزایای قانون علائم تجاری بهره مند شوند :
1. علائم خود را به موجب مقررات قانون به ثبت برسانند.
2. کشوری که موسسه آن ها در آن جا واقع شده به موجب عهدنامه و یا قوانین داخلی خود از علائم تجاری ایران حمایت کند.
اظهارنامه ثبت علامت تجاری و نحوه ی بررسی آن :
اظهارنامه یا تقاضانامه ثبت علامت تجاری، باید به زبان فارسی در سه نسخه تنظیم شده و دارای تاریخ و امضاء متقاضی بوده و حاوی نکات ذیل باشد :
اسم و اقامتگاه و تابعیت صاحب علامت و مرکز اصلی موسسه او ، و اسم و اقامتگاه وکیل او در تهران ، در صورتی که اظهارنامه نوسط وکیل داده شده باشد . – رشته تجارت یا نوع صنعت صاحب علامت . – تاریخ ثبت و محل و شماره ثبت علامت در کشور مبدا ، در صورتی که آن علامت در خارج ایران به ثبت رسیده باشد.- اقامتگاهی که صاحب علامت در تهران انتخاب می نماید. – اسم و اقامتگاه شخص یا اشخاصی که در تهران صلاحیت دریافت ابلاغ ها و اخطارها را دارند . – شرح نوع کالا یا محصولاتی که علامت برای تشخیص آن به کار می رود، با تعیین طبقات درخواست شده. – شرح و توصیف علامت درخواست شده و طرز مخصوص استعمال آن ، اگر مورد داشته باشد. – تعیین ضمائم.
ضمائم اظهارنامه :
از جمله مدارکی که ضمیمه اظهارنامه می شود مدارک ذیل را می توان نام برد:
1- نسخه اصلی یا رونوشت مصدق آن هر گاه تقاضا به وسیله وکیل به عمل آمده باشد.
2- ده عدد نمونه علامت
3- بر روی هر نمونه مهر شعبه ثبت شرکت ها و علایم تجاری زده می شود.
4- در صورتی که علامت در خارج به ثبت رسیده باشد. رونوشت آن که به تایید اداره صادرکننده زبان اصلی رسیده رسیده باشد ضمیمه شود و ترجمه آن به فارسی نیز پیوست گردد.
5- در صورتی که علامت برای تشخیص امتیاز محصول جماعتی از زارعین ( زعفران بیرجند ) یا صنعتگران یا تجار یا محصول یک شهر ( پسته رفسنجان ) یا یک ناحیه از کشور باشد گواهی مقامات صلاحیتدار نیز باید ضمیمه گردد.
مقامات صلاحیتداری که اداره ثبت مکلف به قبول گواهی آن ها می باشد عبارتند از :
الف) اتحادیه صنفی
ب) اطاق بازرگانی یا صنایع
ج) شهرداری
د) فرمانداری
6- شخصی که تقاضای ثبت چند علامت را می نماید باید برای هر یک اظهارنامه جداگانه تنظیم نماید.
7- هر اظهارنامه معمولاَ در سه نسخه نوشته می شود..
هر اظهارنامه از تاریخ وصول ظرف 15 روز از جهات ذیل مورد بررسی قرار می گیرد :
1- از لحاظ شکل آن که مطابق قوانین و مقررات باشد و هرگاه نواقصی داشته باشد . چنانچه تقاضا در ایران به عمل آمده باشد تا دو ماه و در صورتی که تقاضای ثبت وسیله کسانی که در خارج اقامت دارند شده باشد تا 6 ماه مهلت رفع نقص داده می شود.
2- از جهت اینکه طبقه نوع کالا با طبقات مربوط تطبیق نماید و در صورت عدم مطابقت کالا با طبقه مندرج در اظهارنامه به درخواست کننده ابلاغ می شود تا نسبت به اصلاح نوع طبقه اقدام نماید.
3- در صورتی که مانعی برای ثبت علامت تجاری وجود نداشته باشد، علامت پیشنهادی جهت ثبت در روزنامه رسمی کشور منتشر می شود و چنانچه ظرف مدت یک ماه از انتشار آگهی، دعوی یا اعتراضی نسبت به علامت کلمه یا عباراتی که به همراه علامت تجاری بکار برده می شود باید به زبان فارسی نوشته شود.استفاده از حروف لاتین نیز بشرطی مجاز است که اندازه آن ها از اندازه حروف فارسی کوچکتر باشد.
در آگهی مزبور خصوصیات کالا و مشخصات صاحب علامت قید می گردد.
هر آنچه از یک تیم زبده و متخصص حقوقی انتظار دارید را با متخصصان نیک تجربه کنید ..