شرکت نسبی یکی دیگر از اقسام شرکت های اشخاص است. این شرکت مختص به قانون ایران است و در کشورهای اروپایی چنین شرکتی وجود ندارد و تنها شرکتی است که با اصول فقه اسلامی و اصول حقوق مدنی ایران مطابقت دارد.
ماده 183 قانون تجارت ایران شرکت نسبی را این گونه تعریف می نماید: “شرکت نسبی شرکتی است که برای امور تجاری تحت اسم مخصوص، بین دو یا چند نفر تشکیل و مسئولیت هر یک از شرکا به نسبت سرمایه ای است که در شرکت گذاشته اند”.
شرکت نسبی در واقع قالب متفاوتی از سایر قالب ها است و اهداف خاصی را دنبال می کند. از یک طرف، مسئولیت شرکا به مانند شرکت تضامنی آن قدر زیاد نمی باشد، بلکه به نسبت سرمایه است. از طرف دیگر، یک اطمینان نسبی برای طرف های معامله ایجاد می کند. در شرکت های نسبی نزدیکی بیشتری با شرکت های تضامنی دارند. از این رو، اگر شرکت سهامی و با مسئولیت محدود را داخل یک دسته قرار دهیم، این دو شرکت ( تضامنی و نسبی ) را نیز از جهت شدت مسئولیت می توان داخل یک دسته قرار داد و از لحاظ سازمان داخلی، این شرکت شباهت بسیار نزدیکی با شرکت تضامنی دارد. فقط از حیث رابطه شرکت و شرکا با اشخاص ثالث فرق هایی بین این شرکت و شرکت تضامنی وجود دارد.
در قانون تجارت، ارکان شرکت نسبی تعریف نشده است ولی از چند ماده ای که به طور اجمال موضوعات مربوط به اینگونه شرکت ها را مطرح می سازد اینچنین استنباط می گردد که ارکان اصلی شرکت عبارتند از:
الف- همه شرکا
ب- مدیر
مقررات مربوط به مدیریت شرکت نسبی عیناَ شبیه به شرکت تضامنی است. بنابراین در شرکت نسبی حداقل یک مدیر به انتخاب شرکا و از بین شرکا یا خارج از شرکا انتخاب می شود و مسئولیت حقوقی مدیر در مقابل شرکت همچون مسئولیت وکیل است.
- تشکیل شرکت نسبی و ثبت آن
شرکت نسبی بین دو یا چند نفر و برای امور تجاری تشکیل می شود. شرکت با تنظیم شرکتنامه و انعقاد عقد آن و پرداخت تمام سرمایه تشکیل می شود. تا زمانی که تمام سرمایه شرکت پرداخت نشده است نمی توان شرکت را تشکیل شده دانست. سهم الشرکه در شرکت نسبی نیز ممکن است نقدی یا غیرنقدی باشد. به هرحال سهم الشرکه نقدی باید حین شروع شرکت پرداخت و سهم الشرکه غیرنقدی که ممکن است جنس یا کارخانه یا امتیاز و یا کار شرکا باشد به تراضی تمام شرکا تقویم و تحویل گردد.
یادآوری می شود که :
در هنگام ثبت شرکت نسبی منافع به نسبت سهم الشرکه بین شرکا تقسیم می شود ، مگر آنکه شرکت نامه غیر از این ترتیب را مقرر داشته باشد. ( ماده 185 ناظر به ماده 119 ق. ت )
- مدارک لازم برای ثبت شرکت نسبی
1. دو نسخه شرکتنامه ی تکمیل شده
2. دو نسخه تقاضانامه ی تکمیل شده
3. دو نسخه اساسنامه ی تکمیل شده
4. دو نسخه صورتجلسه ی مجمع عمومی موسسین
5. دو نسخه صورتجلسه ی هیات مدیره
6. تصویر برابر با اصل مدارک احراز هویت کلیه شرکا ،مدیران و هیات نظار(در مواردی که تعداد شرکا بیش از دوازده نفر باشد)
7. اصل مجوز فعالیت از مراجع ذیربط در مواردی که ثبت موضوع نیاز به مجوز داشته باشد.
8. اصل گواهی عدم سوپیشینه جهت اعضاء هیات مدیره، مدیر عامل
9. اصل وکالتنامه ی وکیل دادگستری در صورتی که ثبت شرکت توسط وکیل صورت پذیرد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره رایگان تخصصی، با همکاران ما در ثبت شرکت نیک تماس حاصل نمایید.