یکی از وظایف مهم مجمع عمومی موسس انتخاب هیئت مدیره شرکت است زیرا شرکت به عنوان شخصی حقوقی جز با نمایندگی اشخاص طبیعی نمی تواند عمل کند و تا زمانیکه مدیران شرکت انتخاب نشده اند، تاسیس شرکت معلق است. ماده 47 قانون تجارت مقرر می دارد : ” در صورتیکه مدیرها و مفتشینی که از طرف مجمع عمومی انتخاب شده اند قبول انجام وظیفه نمایند قبولی آن ها در صورت مجلس قید و شرکت از همان تاریخ تشکیل می گردد “. بنابراین مجمع عمومی موسس باید بعد از تصویب اساسنامه که طرز اداره شرکت و تعداد مدیران و وظایف و اختیارات هیئت مدیره و مدت مدیریت آن را تعیین می کند طبق مقررات اساسنامه مبادرت به انتخاب مدیر یا مدیران شرکت بنماید. ماده 46 قانون تجارت مقرر می دارد که مدیران شرکت برای 4 سال تعیین می شوند ولی چون ممکن است موسسان از اعتمادی که صاحبان سهام در بدو امر نسبت به آن ها دارند سوء استفاده کنند و در اساسنامه شرکت اشخاص معینی را به عنوان مدیر پیش بینی کنند و به این طریق تغییر آنان را منوط به تصمیمات مجمع عمومی فوق العاده نمایند که محتاج به اکثریت زیادی است، قسمت آخر ماده 46 مقرر می دارد : ” در صورتیکه بر حسب مقررات اساسنامه تعیین آن ها موکول به تصویب مجمع عمومی نباشد مدت مدیری آن ها بیش از دو سال نخواهد بود “.
- قبولی هیئت مدیره
هیئت مدیره شرکت از اشخاص طبیعی تشکیل می شود. راجع به اینکه اشخاص حقوقی می توانند به سمت مدیر شخص حقوقی تعیین شوند، بحث زیادی شده است. بعضی اظهار می دارند که شخص حقوقی به نوبه خود دارای مدیری می باشد که شخص طبیعی است و طبیعتاَ وقتی شخص حقوقی به سمت مدیر شرکت تعیین شود باز مانند آنکه یک شخص طبیعی است عملیات مدیریت را انجام خواهد داد و چون اعمال مدیریت از وظایفی است که مختص اشخاص طبیعی است، بنابراین طبق ماده 588 قانون تجارت که مقرر می دارد : ” شخص حقوقی می تواند دارای کلیه حقوق و تکالیفی شود که قانون برای افراد قائل است مگر حقوق و وظایفی که بالطبیعه فقط انسان ممکن است دارای آن باشد مانند حقوق و و ظایف ابوت – بنوت و امثال ذلک “. شخص حقوقی نمی تواند سمت مدیریت داشته باشد . ولی عده دیگری اظهار می دارند مدیریت شرکت تابع مقررات وکالت است ؛ زیرا ماده 51 قانون تجارت مقرر می دارد : ” مسئولیت مدیر شرکت در مقابل شرکاء همان مسئولیتی است که وکیل در مقابل موکل دارد “. و چون شخص حقوقی می تواند هر عملی را به عنوان وکالت انجام دهد قبول مدیریت نیز می تواند بنماید. منتهی همان طوری که اعمال شخص حقوقی به وسیله مدیران و نمایندگان او انجام می گیرد اعمال سمت مدیریت نیز توسط نماینده قانونی او بنام و از طرف شخص حقوقی انجام خواهد گرفت. موضوع مدیریت اشخاص حقوقی از این جهت اهمیت دارد که در صورتیکه شخص حقوقی بتواند سمت مدیریت را قبول کند چون شخص حقوقی مدیر تعیین شده است و وظایف مدیریت توسط نمایندگان قانونی او انجام می گیرد، شخص حقوقی می تواند در هر موقع نمایندگان خود را تغییر دهد بدون آنکه احتیاج به تغییر مدیر شرکتی که به عنوان مدیر آن انتخاب شده است، داشته باشد. در صورتیکه شخص حقوقی نتواند سمت مدیریت را قبول کند، در موقع تغییر نماینده قانونی خود سمت نماینده مزبور در شرکت تا زمانی که توسط شرکت عزل نشده است، باقی خواهد ماند و مدیر مزبور خواهد توانست دست به اقداماتی زند که برخلاف مصالح شخص حقوقی مزبور باشد. زیرا دعوت مجمع عمومی جدید اولاَ تابع تشریفاتی است که فوراَ میسر نیست و ثانیاَ ممکن است در مجمع عمومی مزبور شخص حقوقی که نماینده خود را معرفی نموده است اکثریت نداشته باشد و علی رغم عزل نماینده خود، نماینده مزبور به مدیریت در شرکت ادامه دهد. به هر حال عادات و رسوم تجاری امروزه تعیین شخص حقوقی را به عنوان مدیر شرکت سهامی تجویز می نماید، منتهی اعمال سمت مدیریت به وسیله نمایندگان قانونی آن ها انجام می شود.
تعیین مدیر یا مدیران شرکت برای اعلام تاسیس شرکت کافی نیست . زیرا طبق ماده 47 قانون تجارت مدیران باید سمت خود را قبول کنند. این قبولی اغلب در صورتجلسه مجمع عمومی ذکر می شود و مدیرانی که قبول سمت کرده اند ذیل صورتجلسه را امضاء می کنند. ولی بعضی اوقات اتفاق می افتد که مدیران در جلسه مجمع عمومی حاضر نیستند در اینصورت چون اغلب تعیین مدیران شرکت های سهامی طبق توافق قبلی انجام می گیرد ممکن است به موجب نوشته ای موافقت قبلی خود را با قبولی سمت مدیریت در صورتیکه انتخاب شوند، اعلام دارند یا اینکه بعد از انتخاب، قبولی خود را به موجب نوشته جداگانه اعلام نمایند و تا زمانی که قبولی آنان اعلام نشده است تاسیس شرکت معلق خواهد ماند. طبیعی است که اگر بعد از انتخاب، مدیران سمت خود را قبول نکنند تشکیل مجمع عمومی دیگری ضرورت می یابد تا مدیران جدیدی را انتخاب کنند. در صورتیکه بعد از انتخاب، بعضی از مدیران سمت خود را قبول کنند و برخی قبول ننمایند این اشکال پیش می آید که آیا شرکت تاسیس شده است یا خیر ؟ در این مورد باید به مقررات اساسنامه شرکت مراجعه کرد. اگر تصمیمات شرکت با اکثریت آراء مدیران معتبر باشد، در صورتیکه اکثریت مدیران قبولی خود را اعلام دارند شرکت از همان تاریخ تشکیل می شود و می تواند شروع به عملیات نماید. منتهی برای تکمیل عده مدیران لازم است مجمع عمومی دیگری تشکیل شود که کسری را انتخاب نمایند زیرا خود را قبول کرده اند اکثریت لازم را برای اتخاذ تصمیم و اداره شرکت نداشته باشند. تشکیل شرکت منوط به انعقاد مجمع عمومی جدیدی است که مابقی اعضاء هیئت مدیره را انتخاب کند. و چون اصولاَ مجمع عمومی در هر موقع حق تغییر و عزل مدیران را نیز دارد مجمع عمومی جدید می تواند به انتخاب کسری هیئت مدیره مبادرت کند یا مجدداَ به انتخاب کلیه اعضای هیئت مدیره اقدام نماید.
بنا به مراتب بالا قبولی مدیران در صورتیکه در صورتجلسه مجمع عمومی موسس ذکر نگردد دنباله تصمیمات مجمع عمومی موسس است و قبولی مدیران که جداگانه اعلام شود باید ضمیمه صورتجلسه مجمع گردد.
سوالات خود را از ما بپرسید.
مشاورین ثبت نیک ، از نخستین گام های ثبت شرکت همراه و مشاور شما خواهند بود.