این آموزش ، راهنمای ثبت علامت تجاری و هر آنچه باید در زمینه ثبت علائم تجاری بدانید ، است.
علامت تجاری عبارت است از هرگونه علامتی اعم از نقش، تصویر ، رقم ، حرف ، عبارت ، مهر و … که برای امتیاز و تشخیص لوازم صنعتی و تجاری تعیین و انتخاب می شود.

هر شخص اعم از حقیقی یا حقوقی (شرکت یا فرد) مدارکی دال بر تولید- توزیع- بسته بندی- خرید و فروش و یا واردات و صادرات کالا) و یا مدارکی جهت فعالیت در زمینه خدماتی خاص داشته باشد می تواند در همان زمینه تقاضای ثبت برند خود را بدهد.

راهنمای ثبت علامت تجاری

مرجع ثبت علامت تجاری و اختراعات ، ” اداره کل مالکیت صنعتی ” است.
ثبت کلیه علائم مزبور و اختراعات فقط در همین اداره به عمل می آید.

طبیعتاَ سوالاتی در این زمینه به وجود می آید.
از جمله اینکه :

• چرا برند خود را می بایست به ثبت برسانیم ؟
• کدام علائم قابلیت ثبت دارند ؟
• مدارک مورد نیاز جهت ثبت برند چیست ؟
• چه نکاتی در اظهارنامه ثبت برند می بایست درج گردد؟
• نحوه ی بررسی اظهارنامه ثبت برند به چه صورت است ؟
• مراحل ثبت برند چیست ؟
• در چه مواردی تقاضای ثبت علامت رد خواهد شد؟
• مدت حمایت از علامت تجاری ثبت شده چند سال است؟
• چه اشخاصی که می توانند نسبت به ثبت علامت تجاری اعتراض کنند ؟

پاسخ به این پرسش ها طی مقاله راهنمای ثبت علامت تجاری مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
شایان ذکر است ، خوانندگان محترم در صورت مواجه شدن با هر گونه سوالی در این رابطه می توانند با مشاورین ما در سامانه ثبت نیک تماس حاصل فرمایند.

چرا علامت خود را می بایست به ثبت برسانیم ؟

 برابر ماده 2 قانون ثبت علامت تجاری و اختراعات ، حق استعمال انحصاری علامت تجاری فقط برای کسی شناخته خواهد شد که علامت خود را به ثبت رسانیده باشد.
به این معنی که اشخاصی که علامت خود را به ثبت نرسانند نمی توانند از استفاده اشخاص دیگر از آن علامت جلوگیری کنند و به این  جهت کلیه تجار و موسسات تجاری، برای حفظ علامت خود از تقلید و تقلب ، علائم خود را به ثبت می رسانند.

ثبت علامت تجاری تضمین می کند که مشتریان می توانند محصولات را از یکدیگر تشخیص دهند.
بدین ترتیب مصرف کننده این فرصت را دارد که از بین انواع متنوع کالاهای رقیب نوع دلخواه را انتخاب کرده و یک محصول را از محصول دیگر متمایز سازد.

به موجب ماده 12 قانون ثبت و علائم و اختراعات ” علامت تجاری قابل نقل و انتقال است ولی انتقال آن در مقابل اشخاص ثالث وقتی معتبر خواهد بود که موافق مقررات این قانون به ثبت رسیده باشد” در صورت ثبت، دولت از آن حمایت می کند.
لذا تفویض اجازه ی استفاده از یک علامت تجاری ثبت شده به شرکت های ثالث داده می شود که می تواند منبع درآمد بیشتری برای شرکت یا شخص به وجود آورد.

• ثبت برند باعث می شود تا افراد ذی نفع به افزایش کیفیت برند بپردازند.
• ثبت علامت تجاری به شهرت سریع تر برند کمک می کند .
• ممکن است دارایی ارزشمند کسب و کار باشند.
• جزء ضروری موافقت نامه های اعطای نمایندگی فروش است .
• اجازه استفاده از آن ها به اشخاص ثالث داده می شود و منبع مستقیم درآمد از محل حق امتیازها می باشند.
• ثبت برند می تواند برای سهامداران نیز ایجاد ارزش افزوده ی سهام کند و باعث افزایش درآمد شرکت شود.
• برای دریافت تسهیلات نیاز به ثبت علامت تجاری است.

کدام علائم قابلیت ثبت دارند ؟

در کشور ما ، وفق بند الف و ب ماده 30 قانون جدید ثبت علائم مصوب 1386 ، تنها ثبت علائمی پذیرفته است که قابل روئت باشد و ثبت علائم تجاری صوتی ، بوها یا طعم های مختلف و هر گونه علائم غیر قابل روئت پذیرفته نیست.
بر اساس ماده ی 32 قانون ثبت اختراعات ،طرح های صنعتی و علائم تجاری در ایران (مصوب 1386 هجری شمسی) ثبت علامت تجاری در موارد زیر قابل انجام نیست:

1. نتواند کالاها یا خدمات یک موسسه را از کالاها و خدمات موسسه ی دیگر متمایز سازد.
2. خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد. (علائمی که به عنوان علامت تجارتی به کار می رود یا یکی از اجزای علامت تجارتی را تشکیل می دهد،به هیچ وقت نمی تواند بر خلاف ضوابط اسلامی باشد).
3. مراکز تجاری یا عمومی را به ویژه در مورد مبدا جغرافیایی کالاها یا خدمات یا خصوصیات آن ها گمراه کند.
4. عین یا تقلید نشان نظامی ، پرچم ، یا سایر نشان های مملکتی یا نام یا نام اختصاری یا حروف اول یک نام یا نشان رسمی متعلق به کشور ،سازمان های بین الدولی یا سازمان هایی که تحت کنوانسیون های بین المللی تاسیس شده اند بوده یا موارد مذکور یکی از اجزای آن علامت باشد ،مگر آن که توسط مقام صلاحیتدار کشور مربوط یا سازمان ذی ربط اجازه ی استفاده از آن صادر شود.
5. عین یا به طرز گمراه کننده ای شبیه یا ترجمه ی یک علامت یا نام تجاری باشد که برای همان کالاها یا خدمات مشابه متعلق به موسسه ی دیگری در ایران معروف است.
6. عین یا شبیه آن قبلا برای خدمات غیر مشابه ثبت و معروف شده باشد مشروط بر آن که عرفاَ میان استفاده از علامت و مالک علاکت معروف ارتباط وجود داشته و ثبت آن به منافع مالک قبلی لطمه وارد سازد.
7. عین علامتی باشد که قبلاَ به نام مالک دیگری ثبت شده و یا تاریخ تقاضای ثبت آن مقدم یا دارای حق تقدم برای همان کالا و خدمات و یا برای کالا و خدماتی است که به لحاظ ارتباط و شباهت موجب فریب و گمراهی شود.

مدارک مورد نیاز جهت ثبت علامت تجاری

ثبت علامت تجاری ( برند ) به دو نوع حقیقی و حقوقی می باشد.
بین علامت تجاری حقیقی و حقوقی در مدارک مورد نیاز آن  تفاوت است.

برای شخص حقیقی همه ی مدارک باید به نام شخص و مرتبط به طبقه و فعالیت مورد نظر باشد و  در مدارک لازم برای شخص حقوقی تمام  مدارک ومجوزها باید به نام شخصیت حقوقی یعنی شرکت باشد و طبقه ی مورد نظر برای ثبت باید در موضوع شرکت ذکر شده باشد.

مدارک مورد نیاز جهت ثبت علامت تجاری به قرار ذیل است :
الف) شخص حقیقی:

• مدارک مثبت هویت متقاضی ( کپی شناسنامه و کپی کارت ملی )
• کپی کارت بازرگانی (در صورتی که از حروف لاتین استفاده شده باشد)
• کپی مجوز فعالیت (جواز تاسیس، پروانه ی بهره برداری، پروانه ی ساخت، جواز کسب یا کارت بازرگانی و یا هر گونه گواهی فعالیت صادره از نهادهای نظارتی و حاکمیتی دولتی)
• نمونه علامت تجاری در کادر 10 در 10

ب) شخص حقوقی:

• مدارک مثبت هویت مدیر عامل شرکت ( کپی شناسنامه و کپی کارت ملی )
• کپی روزنامه ی  تاسیس و آخرین تغییرات شرکت (از آخرین تغییرات شرکت نباید بیش از دو سال گذشته باشد)
• ارائه مدارک دال بر فعالیت در رشته مربوط به عنوان مثال جواز اعلامیه تاسیس از صنایع یا پروانه بهره برداری صنایع یا پروانه ساخت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی یا پروانه کسب و …
• کپی کارت بازرگانی (در صورتی که از حروف لاتین استفاده شده باشد)
• ده نمونه گرافیکی یا کپی یا تصویر علامت درخواستی حداکثر در ابعاد ده در ده سانتی متر
• در صورت سه بعدی بودن علامت ارائه علامت به صورت نمونه گرافیکی یا تصویر دو بعدی به نحوی که از شش زاویه متفاوت تهیه و در مجموع یک نمونه واحد را تشکیل دهند.
• استفاده از حق تقدم : در صورتی که متقاضی یا متقاضیان ثبت بخواهند به استناد تقاضای ثبت یا ثبت خارج از کشور از مزایای حق تقدم ( حداکثر 6 ماه ) استفاده نمایند می بایست مدارک مربوط به حق تقدم را همزمان با تسلیم اظهارنامه یا حداکثر ظرف 15 روز از آن تاریخ تسلیم کنند.
• نسخه ای از ضوابط و شرایط استفاده از علامت جمعی و تاییدیه مقام صلاحیت دار
• رسید مربوط به پرداخت هزینه های قانونی

چه نکاتی در اظهارنامه ثبت علامت تجاری بایست درج گردد؟

ثبت علامت تجاری مستلزم تسلیم اظهارنامه به مرجع ثبت است.
اظهارنامه یا تقاضانامه ثبت ، باید به زبان فارسی در سه نسخه تنظیم شده و دارای تاریخ و امضاء متقاضی بوده و حاوی نکات ذیل باشد :

• اسم، شماره ملی، نشانی، کد پستی و تابعیت متقاضی و در صورتی که متقاضی شخص حقوقی است، ذکر نام، نوع فعالیت،اقامتگاه، محل و شماره ثبت،تابعیت، مرکز اصلی و عنداللزوم هر شناسه دیگر آن الزامی است.
• اسم، شماره ملی، نشانی و کدپستی نماینده قانونی متقاضی،در صورت وجود.
• اسم، نشانی و کدپستی شخص یا اشخاصی که صلاحیت دریافت ابلاغ ها در ایران را دارند،در صورتی که متقاضی مقیم ایران نباشد.
• الصاق نمونه ای از علامت در کادر مربوط
• توصیف و تعیین اجزاء علامت و تعیین حروف مشخص در صورتی که علامت مورد درخواست ثبت مشتمل بر حروف خاص باشد.
• ذکر کالاها و خدماتی که علامت برای تشخیص آن ها به کار می رود،با تعیین طبقه یا طبقات درخواست شده طبق طبقه بندی بین المللی
• ذکر حق تقدم درصورت درخواست
• رشته فعالیت مالک علامت
• ذکر علامت جمعی در صورتی که ثبت آن مورد درخواست باشد.
• در صورتی که علامت مشتمل بر کلمه یا کلماتی غیر از فارسی باشد،درج آوانویسی و ترجمه آن
• ذکر رنگ،در صورتی که رنگ به عنوان صفت مشخصه و یا ویژگی خاص علامت باشد.
• ذکر سه بعدی بودن علامت در صورت ثبت آن
• تعیین ضمائم

نحوه ی بررسی اظهارنامه ثبت علامت تجاری به چه صورت است ؟

هر اظهارنامه از تاریخ وصول ظرف 15 روز از جهات ذیل مورد بررسی قرار می گیرد :

1. از لحاظ شکل آن که مطابق قوانین و مقررات باشد و هرگاه نواقصی داشته باشد . چنانچه تقاضا در ایران به عمل آمده باشد تا دو ماه و در صورتی که تقاضای ثبت وسیله کسانی که در خارج اقامت دارند شده باشد تا 6 ماه مهلت رفع نقص داده می شود.
2. از جهت اینکه طبقه نوع کالا با طبقات مربوط تطبیق نماید و در صورت عدم مطابقت کالا با طبقه مندرج در اظهارنامه به درخواست کننده ابلاغ می شود تا نسبت به اصلاح نوع طبقه اقدام نماید.
3. در صورتی که مانعی برای ثبت علامت تجاری وجود نداشته باشد، یک آگهی در روزنامه منتشر می شود در آگهی مزبور خصوصیات کالا و مشخصات صاحب علامت قید می گردد.

مراحل ثبت علامت تجاری چیست ؟

جهت ثبت علامت تجاری ، ابتدا وارد سامانه سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به نشانی http://iripo.ssaa.ir  شوید و تقاضای ثبت اظهارنامه علامت را تکمیل کنید.

مراحل ثبت نام در سامانه به قرار ذیل است :

• انتخاب نوع اظهارنامه ، درج مشخصات مالک ، بارگذاری مدارک خواسته شده ، تایید اطلاعات ، واریز هزینه اولیه ثبت از طریق اینترنتی ، دریافت شماره اظهارنامه و رمز مورد نظر از طریق پیامک
  لازم به توضیح است، بعد از تکمیل اطلاعات در سامانه پاسخ اداره ممکن است یکی از سه وضعیت اخطار نقص /  رد پرونده / آگهی نوبت اول باشد. در حالت آگهی نوبت اول یعنی اشکالی در اطلاعات وارد شده وجود نداشته و می بایست نسبت به ارائه مدارک اقدام نمایید.
• پرداخت هزینه روزنامه رسمی اول و پرداخت حق الثبت به صورت اینترنتی اقدام بعدی جهت ثبت علامت تجاری است.
• چنانچه ظرف مدت یک ماه از انتشار آگهی نوبت اول ، دعوی یا اعتراضی نسبت به علامت وجود نداشته باشد می توان نسبت به آگهی نوبت دوم اقدام نمود.
• در روزنامه رسمی مفاد اظهارنامه و شکل علامت و این که برای چه طبقه و از طرف چه کسی تقاضا شده جهت اطلاع عموم آگهی می شود.
• ثبت در دفتر مخصوصی به عمل خواهد آمد و تصدیق به امضاء مدیر کل ثبت خواهد رسید.

در چه مواردی تقاضای ثبت علامت تجاری رد خواهد شد؟

طبق ماده 9 قانون ثبت علائم و اختراعات ، متصدی ثبت در موارد ذیل تقاضای ثبت را رد خواهد کرد :
در صورتی که علامت مخالف مقررات قانون باشد.
در صورتی که علامت قبلاَ به اسم دیگری ثبت شده و یا شباهت علامت با علامت دیگری که ثبت شده است به اندازه ای باشد که مصرف کنندگان عادی یعنی اشخاصی را که اطلاعات مخصوصی ندارند به اشتباه بیندازد.

مدت حمایت از علامت تجاری ثبت شده چند سال است؟

مدت اعتبار ثبت علامت تجاری و حمایت از آن 10 سال از تاریخ ثبت اظهارنامه در اداره مالکیت های صنعتی می باشد که هر 10 سال قابل تمدید است و چنانچه ظرف 10 سال تمدید نگردد و 6 ماه از تاریخ اعتبار گذشته باشد صاحب گواهینامه می بایست جهت ثبت نام و علامت تجاری خود دوباره اقدام نماید.

چه اشخاصی که می توانند نسبت به ثبت علامت تجاری اعتراض کنند ؟

اشخاص ذیل می توانند نسبت به علامتی که تقاضای ثبت آن شده یا به ثبت رسیده است اعتراض کنند :

1. کسانی که آن علامت را علامت تجاری خود می دانند.
2. کسانی که آن علامت با علامت آن ها به اندازه ای شباهت دارد که مصرف کنندگان عادی را به اشتباه می اندازد.

شما میتوانید جهت اطلاع بیشتر از راهنمای ثبت علامت تجاری و همچنین مشاوره در زمینه های ثبت شرکت ، ثبت برند تجاری ، ثبت تغییرات شرکت و دیگر امور ثبتی ، با شماره 02188888822 تماس حاصل فرمایید.
همچنین برای دیدن کلیپ های آموزشی میتوانید ما را در اینستاگرام ثبت نیک دنبال نمایید.