در این مقاله قصد داریم در مورد حداقل اعضا برای تشکیل شرکت تجاری ، دسته بندی اعضاء و سهامداران و موارد مربوطه برای آشنایی متقاضیان ثبت شرکت ها بپردازیم.
شرکت تجاری در حقوق کنونی ایران این گونه تعریف می شود که قراردادی است که بین دو یا چند شخص با اختصاص آورده ای برای ایجاد یک شخص حقوقی جهت انجام فعالیت های تجاری به منظور تحصیل سود تشکیل می شود .
حداقل اعضا برای تشکیل شرکت تجاری
حداقل اعضا برای تشکیل شرکت تجاری به چهار دسته تقسیم می شود :
شرکت های دو شریک : مانند شرکت با مسئولیت محدود ( ماده ۹۴ ق . ت ) ، شرکت تضامنی ( ماده ۱۱۶ ق . ت ) ، شرکت نسبی ( ماده ۱۸۳ ق . ت ) و شرکت مختلط غیر سهامی . ( ماده ۱۴۱ ق . ت )
شرکت های سه شریک : دو دسته از شرکت های تجاری را می توان جزو این دسته از شرکت ها قرار داد که البته بر خلاف شرکت های دو شریکه مورد تصریح قرار نگرفته و بلکه از برخی مواد قانونی لزوم وجود سه شخص برای تشکیل این شرکت ها قابل استفاده است .
آشنایی با حداقل اعضا برای تشکیل شرکت های تجاری
۱- شرکت سهامی خاص : لزوم وجود حداقل سه شخص برای تشکیل شرکت های سهامی خاص از دو ماده ۳ و ۱۰۷ لایحه اصلاحی قسمتی از قانون تجارت ۱۳۴۷ قابل استفاده است و ماده ۳ مقرر می دارد که در شرکت سهامی تعداد شرکاء نباید از سه نفر کمتر باشد .
همانگونه که ملاحظه می شود ، ماده مزبور از جهت نوع شرکت سهامی یعنی عام و خاص مطلق و بدون قید و شرط بوده و اطلاق آن شامل هر دو نوع شرکت می شود . ماده ۱۰۷ قانون مزبور مقرر داشته است : شرکت سهامی به وسیله هیئت مدیره ای که از بین صاحبان سهام انتخاب شده و کلاً یا بعضاً قابل عزل می باشند ، اداره خواهد شد و عده اعضا هیئت مدیره در شرکت سهامی عام نباید از پنج نفر کمتر باشد .
از ماده فوق استفاده می شود که در شرکت های سهامی عام بر خلاف اطلاق ماده ۳ ، وجود حداقل ۵ شخص لازم و ضروری است ، زیرا از یک طرف به صراحت حداقل اعضای هیئت مدیره ۵ نفر اعلام گردیده و از طرف دیگر تصریح شده که اعضای هیئت مدیره باید از میان صاحبان سهام انتخاب شوند و اقتضای جمع صدر و ذیل ماده ۱۰۷ این است که برای تشکیل شرکت سهامی عام حداقل ۵ شخص لازم و ضروری است .
۲- شرکت مختلط سهامی : در مورد شرکت مختلط سهامی نیز مانند شرکت سهامی خاص در مورد حداقل شرکاء تصریح قانونی مبنی بر لزوم ۳ شخص وجود ندارد بلکه ماده ۱۶۳ ق . ت مقرر داشته است : شرکت مختلط سهامی شرکتی است که در تحت اسم مخصوصی بین یک عده شرکاء سهامی و یک یا چند نفر شریک ضامن تشکیل می شود .
از واژه عده در ماده فوق استفاده می شود که از دیدگاه قانون گذار تعداد شرکاء سهامی در این شرکت بر خلاف شریک ضامن نمی تواند یک شخص باشد ، زیرا از نظر قواعد ادبی واژه عده بر یک شخص اطلاق نمی شود و در صورت اطلاق ، چنین استعمالی مجاز خواهد بود نه حقیقت و استعمال مجازی نیازمند قرینه است که به آن قرینه صارفه گفته می شود که موجب انصراف ذهن از معنای حقیقی می گردد و در خصوص مورد نه تنها چنین قرینه ای وجود ندارد بلکه یک موید بر اداره معنای حقیقی از آن وجود دارد .
- موید اول واژه « شرکاء سهامی » است که به تبعیت از واژه عده قانونگذار آن را به صیغه جمع آورده نه مفرد (شریک) در حالی که در مورد شریک ضامن که وجود یک شخص را کافی دانسته است از واژه شریک استفاده نموده است .
- موید دوم این است که اگر مراد قانونگذار در مورد حداقل تعداد شریک سهامی نیز یک نفر بود مانند شریک ضامن آن را مورد تصریح قرار می داد .
از این که قانونگذار در مورد دو دسته شریک شرکت مختلط سهامی دو تعبیر متفاوت ( عده ای ) و ( یک یا چند نفر ) آورده معلوم می شود که از هر کدام از واژه ها معنای خود را اراده کرده است . - موید سوم این است که قانونگذار در قسمت دوم ماده ۱۶۲ ق . م و در مقام بیان مسئولیت هر کدام از شرکاء شرکت ، از یک عده تحت شرکاء سهامی ( به صیغه جمع ) و از دسته دیگر به عنوان شرکت ضامن ( به صیغه مفرد ) نام برده است .
البته برخی از حقوق دانان ظاهراً بدون توجه به ماده فوق ، شرکت های مختلط سهامی را جزو شرکت هایی که دارای دو شریک هستند ، معرفی نموده اند .
۳- شرکت سهامی عام ( پنچ شریک ) : تنها شرکتی که برای تشکیل آن وجود پنج شریک لازم و ضروری است عبارت از شرکت سهامی عام است که از ماده ۱۰۷ ل . ا . ق . ت این مطلب قابل استفاده است .
۴- شرکت تعاونی ( هفت شریک ) : شرکت تعاونی تنها مصداق این شرکت می باشد که به موجب تبصره ماده ۲ قانون شرکت تعاونی مصوب ۱۳۵۰ ، تعداد اعضاء شرکت تعاونی نباید از ۷ عضو کمتر باشد .
نکته قابل توجه این است که قانونگذار در شرکت های تعاونی به جای واژه « شریک » از واژه « عضو » استفاده نموده و عضو شرکت را نیز اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی نامیده است .
راهنمای حداقل اعضا برای تشکیل شرکت تجاری
شما میتوانید جهت آشنایی بیشتر با حداقل اعضا برای تشکیل شرکت تجاری ، ضوابط مربوط به آن و همچنین مشاوره در زمینه های ثبت شرکت ، ثبت برند تجاری ، ثبت تغییرات شرکت و دیگر امور ثبتی ، با شماره 02188888822 تماس حاصل فرمایید .
همچنین برای دیدن کلیپ های آموزشی میتوانید ما را در اینستاگرام ثبت نیک دنبال نمایید .