داشتن مدیر عامل برای شرکت تعاونی الزامی است؛ به موجب قانون ، هیئت مدیره مکلف است برای مدیریت عملیات تعاونی و اجرای تصمیمات مجمع عمومی و تصمیمات هیئت مدیره فرد واجد شرایطی را انتخاب کند. مدیر عامل را می توان از بین اعضای شرکت تعاونی یا خارج از آن ها انتخاب کرد؛ ولی در تعاونی های چند منظوره در صورتی که عضویت برای همه آزاد و داشتن عضو غیرشاغل مجاز باشد، مدیر عامل باید از میان اعضای شاغل انتخاب شود.
مدیر عامل برای مدت دو سال انتخاب می شود و منعی برای انتخاب مجدد وی وجود ندارد.
مدیر عامل زیر نظر هیئت مدیره کار می کند. وظایف و اختیارات مدیر عامل در آیین نامه ای که با پیشنهاد هیئت مدیره به تصویب مجمع عمومی عادی می رسد، تعیین می شود.
مدیر عامل به طور موظف کار می کند؛ یعنی حقوق بگیر شرکت تعاونی است. حقوق و مزایای مدیر عامل را بنا به پیشنهاد هیئت مدیره، مجمع عمومی عادی تعیین می کند.
همان طور که هیئت مدیره مدیر عامل را انتخاب و تعیین می کند، عزل مدیر عامل نیز از اختیارات هیئت مدیره است. مدیر عامل می توانداز سمت خود استعفا دهد، قبول استعفای وی با هیئت مدیره است.
هیئت مدیره می تواند قسمتی از اختیارات خود را با تصویب اکثریت سه چهارم آرای اعضا، به مدیر عامل تفویض کند. مدیر عامل در حدود اختیاراتی که به وی تفویض شده است، نماینده قانونی شرکت محسوب می شود و حق امضا دارد.
مدیر عامل می تواند بدون حق رای، در جلسات هیئت مدیره حضور داشته باشد. معمولاَ اوراق عادی و نامه های شرکت فقط به امضای مدیر عامل می رسد، ولی کلیه چک ها ، قراردادها و اسناد و اوراقی که برای شرکت تعاونی ایجاد تعهد می کند، باید به امضای مدیر عامل و دیگر صاحبان امضای مجاز شرکت برسد.
هیئت مدیره حداقل هر دو هفته یک بار جلسه تشکیل می دهد. این جلسه به دعوت رئیس یا نایب رئیس هیئت مدیره تشکیل می شود. علاوه بر این، مدیر عامل و هر یک از اشخاص مذکور می توانند هیئت مدیره را برای تشکیل جلسات فوق العاده دعوت کنند.
برای انتخاب مدیرعامل، اکثریت خاصی منظور نشده است. از طرفی در جلسات هیئت مدیره که رسمیت آن با حضور بیش از نصف اعضا حاصل می شود، تصمیمات با رای اکثریت اعضای حاضر در جلسه اتخاذ می گردد، پس ظاهراَ برای انتخاب مدیر عامل نیز همین اکثریت لازم است؛ ولی از طرف دیگر به بیان عبارت اخیر تبصره ماده 37 قانون بخش تعاونی، هیئت مدیره با موافقت اکثریت سه چهارم اعضا می تواند قسمتی از اختیارات خود را به مدیر عامل تفویض کند؛ لذا به نظر می رسد که انتخاب مدیر عامل نیز باید با رای موافق اکثریت همه اعضای هیئت مدیره به عمل آید. در غیر این صورت لازم می آید که مدیر عامل بدواَ با رای اکثریت اعضای هیئت مدیره حاضر در جلسه رسمی انتخاب شود و سپس با تصویب اکثریت سه چهارم همه اعضای هیئت مدیره، به وی تفویض اختیار شود، و قبول این امر احتمالاَ با درنگ و تردید ” بنای عقلا ” مواجه خواهد شد.
هیئت مدیره باید با مدیر عامل منتخب قراراد استخدامی منعقد کند و وی را به عنوان مدیر عامل شرکت، به مرجع ثبت شرکت معرفی کند.
به موجب دستورالعمل مربوط، در شرکت هایی که وزارت تعاون تعیین و اعلام می کند، هیئت مدیره مکلف است مشخصات مدیر عامل منتخب را برای طرح و بررسی در جلسه کمیسیون مربوط به وزارت تعاون ارسال کند. نظر کمیسیون حداکثر ظرف مدت یک هفته ابلاغ می شود، در صورت عدم وصول اعلام نظر کمیسیون، عقد قرارداد استخدامی و اعلام مراتب به مرجع ثبت شرکت بلامانع خواهد بود.
مدیر عامل می تواند از پاداش مقرر در بند 4 ماده 25 قانون بخش تعاونی استفاده کند. به موجب این بند، درصدی از سود خالص سالانه شرکت تعاونی به پیشنهاد هیئت مدیره و تصویب مجمع عمومی عادی برای پاداش به اعضا، مدیران و بازرسان تخصیص داده می شود. ( مدیر عامل نیز در زمره مدیران شرکت است ) .
نمونه اساسنامه مقرر می دارد : مدیر عامل نمی تواند سمت بازرسی یا مدیریت عامل یا عضویت هیئت مدیره شرکت تعاونی دیگری را با موضوع و فعالیت مشابه قبول کند؛ فلذا : اولاَ بنا به مفهوم مخالف بیان مذکور در نمونه اساسنامه، مدیر عامل شرکت تعاونی مجاز است سمت بازرسی یا عضویت هیئت مدیره یا مدیریت عامل شرکت تعاونی غیرمسابه را بپذیرد؛ ثانیاَ به علت اینکه اصولاَ قابل قبول و مجاز نیست که فرد واحدی سمت مدیریت عامل و بازرسی را هم زمان بر عهده داشته باشد، پس جایز نیست مدیر عامل شرکت تعاونی سمت بازرسی همان شرکت را قبول کند. ولی بنا به مفهوم مخالف همین مطلب، می توان گفت امکان دارد مدیر عامل عضو هیئت مدیره همان شرکت تعاونی باشد، و چون در این مورد ظاهراَ منعی در قانون بخش تعاونی و مقررات و نمونه اساسنامه مشاهده نمی شود، پس هیئت مدیره شرکت تعاونی می تواند یکی یاز اعضای خود را به سمت مدیر عامل انتخاب کند. به عبارت دیگر سمت مدیریت عامل شرکت تعاونی با سمت های بازرسی، عضویت هیئت مدیره و مدیر عاملی شرکت تعاونی مشابه و سمت بازرسی همان شرکت تعاونی مانعه الجمع است؛ ولی با بازرسی ، عضویت هیئت مدیره و مدیر عاملی شرکت تعاونی غیرمشابه و عضویت هیئت مدیره همان شرکت تعاونی ” مانعه الجمع ” نیست.
ثبت شرکت نیک
انتخابی نیک و ماندگار ..