پس از خارج شدن عضو از شرکت، لازم است تکلیف سرمایه ای که وی به صورت سهم یا سهام در شرکت دارد و حقوق و مطالبات وی از شرکت و دیون وی به آن روشن گردد. در این خصوص ماده 15 قانون بخش تعاونی چنین مقرر می دارد :
” در صورت لغو عضویت به سبب فوت، استعفا ، انحلال و اخراج، سهم و کلیه حقوق و مطالبات عضو ، برابر مقررات اساسنامه و قرارداد منعقده ، محاسبه و به دیون تعاونی تبدیل می شود و پس از کسر بدهی وی به تعاونی، به او یا به ورثه اش، حداکثر ظرف سه ماه پرداخت خواهد شد “.
بدین ترتیب، سهم ، یعنی سرمایه متعلق به عضو و کلیه حقوق و مطالبات اعضایی که از شرکت تعاونی خارج می شوند، باید از طرف شرکت به آن ها پرداخت شود و این امر در مورد کلیه خارج شدگان از عضویت، به هر صورت که خروج آن ها صورت گرفته باشد اعم از اختیاری یا غیراختیاری و قهری، قابل انجام است. آیین نامه مربوط می گوید : ” در صورت لغو عضویت به سبب اسعفا، اخراج و فوت ، وجه سهام عضو خارج شده ، به میزان ” ارزش روز سهام ” محاسبه و به دیوت تعاونی تبدیل می گردد. پس از کسر مالیات متعلقه و بدهی وی به تعاونی، باقیمانده به او یا به ورثه اش پرداخت خواهد شد “.
ماده 15 قانون بخش تعاونی، محاسبه سهم و وکلیه حقوق و مطالبات عضو خارج شده از شرکت تعاونی را ، ” برابر مقررات اساسنامه و قرارداد منعقده ” تعیین کرده است. از آن جا که آیین نامه نمی تواند مخالف قانون باشد، در محاسبه سهم و حقوق و مطالبات عضو خارج شده از شرکت تعاونی، باید مطابق مقررات اساسنامه و قرارداد منعقده، یعنی به آنچه که ماده 15 قانون بخش تعاونی مقرر داشته است عمل کرد. شرکت تعاونی می تواند در اساسنامه و قرارداد منعقده با عضو ، روش محاسبه وجه سهام را بر اساس ” ارزش روز سهام ” پیش بینی کند. در هر حال مبنای محاسبه ، روش تعیین شده در اساسنامه و قرارداد منعقده خواهد بود.
مطلب قابل ذکر اینکه ممکن است همه دیونی که عضو مزبور به شرکت تعاونی دارد حال نبوده و موجل باشد ؛ در این صورت کسر کردن دیون موجل، به علت فرا نرسیدن موعد دریافت یا سررسید ، قاعدتاَ میسر نخواهد بود؛ زیرا دین موجل ادا پذیر نیست. مسلم است که در فوت عضو، دیون موجل وی به شرکت تعاونی حال می شود؛ زیرا در این خصوص برای عموم موارد فوت ، نص قانونی وجود دارد و آن ماده 231 ” قانون امور حسبی ” است که مقرر می دارد : ” دیون موجل متوفی بعد از فوت، حال می شود ” ؛ ولی برای حال شدن دیون موجل عضوی که به علت استعفا و اخراج و انحلال شرکت، از شرکت تعاونی خارج می شود چنین نصی وجود ندارد. با این حال از بیان ماده 15 قانون بخش تعاونی که کسر دیون عضو خارج شده به شرکت تعاونی را از مطالبات وی از شرکت صریحاَ تجویز می کند، می توان استنباط نمود که دیون موجل عضوی که به علت استعفا و اخراج ( یا انحلال شرکت ) از شرکت تعاونی خارج شود، حال می گردد. در توضیح این استباط باید گفت : از آن جا که قانوناَ فقط دیون حال قابل مطالبه است، پس حکم ماده 15 قانون بخش تعاونی دایر بر کسر دیون عضو به شرکت تعاونی به طور کلی ( اعم از اینکه حال یا موجل باشد ) منطقاَ مستلزم آن است که دیون موجل، اول حال شود تا قابل مطالبه و کسر گردد، به عبارت دیگر کسر دیون در این مورد ” ذی المقدمه ” و حال شدن دیون موجل ” مقدمه ” است. چنین مقدمه ای به لحاظ اینکه تحقق ذی المقدمه موکول به وجود آن است، ” مقدمه واجب ” و در عداد مقدمات قانونی است و وجود آن قانوناَ ضرورت دارد.
- تعیین ارزش روز سهام
به گفته آیین نامه تغییرات سرمایه در شرکت های تعاونی، ” ارزش روز هر سهم ” در شرکت های تعاونی عبارت است از حاصل مابه التفاوت دارایی های تجدید ارزیابی شده و بدهی ها، تقسیم بر تعداد سهام شرکت .
تعاونی می تواند با رعایت قوانین و مقررات، دستورالعمل های صادره و اصول و موازین حسابداری، از روش های دیگری به غیر از روش مذکور در آیین نامه برای تعیین ارزش روز سهام استفاده کند، لیکن در صورت عدم تراضی میان عضو یا ورثه وی با شرکت در تعیین قیمت روز سهم، نحوه ارزیابی سهام بر اساس مفاد همین آیین نامه خواهد بود.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره می توانید با ما تماس حاصل فرمایید.
ثبت شرکت نیک ، با بهره گیری از متخصصان مجرب و توانمند آماده ارائه ی خدمات به شما متقاضیان عزیز می باشد.