در این مقاله قصد داریم توضیحات کامل راجع به ثبت برند ، مارک ، آرم و لوگو ، مفهوم برند و علامت تجاری ، انتقال برند ، مدارک مورد نیاز برای ثبت برند تجاری و تمامی موارد مربوط به برند ارائه بدهیم .
بحث برند و عوامل انتخاب برند امروزه یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار حتی در سطح بین المللی است و لازم است که نگاه دقیق تری نسبت به انتخاب و شرایط ثبت آن نمود که با بررسی این عوامل می توان فرصت های بزرگی برای موفقیت در بین سایر برند ها و در سطح بین المللی کسب نمود .
به منظور پاسخ به مهم ترین سوالات مطرح در رابطه با ثبت برند ، توضیحات کاملی را در این رابطه آورده ایم و در صورت نیاز به هر گونه مشاوره تخصصی رایگان در این رابطه می توانید با همکاران ما در ثبت شرکت نیک تماس حاصل نمایید .
توضیحات کامل راجع به ثبت برند
طبق تعریف انجمن بازاریابی آمریکا : برند یا مارک و یا آرم یک نام ، عبارت ، طرح ، نماد یا هر ویژگی دیگری است که مشخص کننده خدمات یا فروشنده محصولی خاص باشد که به وسیله آن از دیگر محصولات و خدمات مشابه متمایز می گردد و عنوان قانونی برای برند ، علامت و نشان تجاری است .
به طور کلی برند برای شناساندن جنس از لحاظ کیفیت آن است و به عبارت دیگر وسیله ای است که در مقابل رقابت تجاری ، تجار با توسل به آن نوع جنس و متاع خود را به خریدار عرضه داشته و در حقیقت ضمانت مرغوبیت جنس را می نمایند و بالاخره برند نشانه ای است که به کمک آن خریدار ، سازنده جنس و کمیت و کیفیت کالا را درک می کند و به این وسیله همان کالایی را می خرد که علامت مورد نظر را دارد .
به این ترتیب ملاحظه می شود که فقط برند مشخص جنس است و در دنیای امروز که اغلب اجناس به طور یکنواخت تهیه شده و مردم فرصت کنترل مرغوبیت آن ها را ندارند اهمیت این موضوع خیلی بیشتر می شود .
مفهوم لوگو :
لوگو به نمادی تصویری گفته می شود که برای بیان کردن یک عبارت، موضوع یا القا نمودن یک موضوع می باشد که معرف یک شرکت، محصول ، سایت یا وبلاگ و … است.
لوگوها معمولا به گونه ای طراحی می شوند که در عین سادگی حاوی بیشترین اطلاعات و نشانه های تصویری ( معمولا با هدف تبلیغاتی ) هستند.
انواع برند
- برند جمعی :
برند های جمعی برند هایی هستند که به یک جماعت قانونی تعلق دارند و دسته و گروه خاصی را که به تولید آن کالا یا خدمت می پردازند معرفی می کنند ، مانند اتحادیه ها یا انجمن ها - برند های تضمینی :
علائم تجاری تضمینی علائمی هستند که در جهت تایید کیفیت ، منبع ، منشا و اصالت کالا یا خدمات به کار می روند ، این علامت تصدیق و تایید می کند که کالا و خدمات مورد نظر موازین کیفی خاصی را نیز رعایت نموده است .
انواع ISO ها از علائم تایید کننده می باشند که علامت های استاندارد یا عباراتی مانند ساخت ایران یا ساخت آلمان یا علامت Good House of approval همگی از علائم تایید کننده می توانند محسوب شوند . - برند مشهور :
به برند هایی که در یک کشور مشهور شده است اعم از این که ثبت شده باشند و یا ثبت نشده باشند برند مشهور گفته می شود .
برند ها چه خصوصیاتی باید داشته باشند ؟
برند ، نه تنها باید با سایر برند ها تمایز و تفاوت داشته باشد و با نوع و جنس کالا نیز ارتباط تنگاتنگ نشان دهد ، بلکه باید توام با ابتکار و نوآوری ترسیم و تنظیم گردد و همچنین از اسامی عام و گمراه کننده در برند استفاده نشود .
برند باید وجه تمایز داشته و ابتکاری باشد ، به این معنی که برند نباید نشانه های ساده ای باشد که هر کس بتواند آن را استعمال کند یا آنکه به صورتی باشد که با خود جنس اشتباه شود .
از این نظر نشانه های ذیل را نمی توان برای علامت تجاری استعمال نمود :
- اسامی عام مثلا کلمه قند را نمی توان برای محصول قند انتخاب نمود
- اوصاف اجناس مانند باقلوای شیرین
- نشانی های ساده مانند خط مستقیم و اشکال هندسی یا رنگ های عادی
چه علائمی الزاما می بایست به ثبت برسند ؟
براساس مصوبه 3 / 2 / 1328 هیئت وزیران ، در موارد ذیل ثبت علامت تجاری الزامی است ( در دیگر موارد ، ثبت علامت اختیاری است و فردی که علامت ثبت نشده ای را به کار ببرد ، مورد پیگیری قانونی قرار نمی گیرد ، هر چند که ممکن است به دلیل استفاده دیگران از این علامت و عدم امکان پیگیری قانونی متضرر شود ) :
- داروهای اختصاصی مورد استعمال طبی
- مواد غذایی که در لفاف و ظروف مخصوص عرضه می شوند.
- آب های گازدار
- لوازم آرایشی که استعمال مستقیم پوستی دارند.
علائم تجاری غیرقابل ثبت کدامند ؟
به موجب ماده 5 قانون ثبت علائم و اختراعات مصوب سال 1310 علائم تجاری غیرقابل ثبت عبارتند از :
- علائم دولتی، مملکتی و رسمی ؛ مثل آرم جمهوری اسلامی ایران ، آرم هلال احمر و …
- علائم منافی نظم یا عفت عمومی
- علائمی که عنوان یا اسم عمومی و مورد استفاده همگانی باشند ؛ مانند پارچه ، ماشین و …
- علائمی که قبلا به ثبت رسیده اند
- عبارات یا کلماتی که به نوعی انتساب به سازمان ها یا مقامات رسمی ایران را تداعی یا القاء نمایند ؛ از قبیل به کار بردن کلماتی مانند انقلابی یا دولتی
انتقال و اجازه استفاده برند
صاحب علامت تجاری یا اصطلاحا برند ، می تواند آن را به دیگری منتقل کند یا بدون انتقال ، اجازه استفاده از آن را به دیگری بدهد .
قانون ثبت علامت تجاری و اختراعات در این مورد می گوید : علامت تجاری قابل نقل و انتقال است ولی انتقال آن در مقابل اشخاص ثالث وقتی معتبر است که موافق مقررات این قانون به ثبت رسیده باشد .
علامت تجاری پس از فوت صاحب آن قهرا به ورثه او منتقل می شود ولی در هر حال ، لازم است که به موجب اظهارنامه ، نام صاحب جدید آن ، جهت ثبت ، به اداره کل مالکیت صنعتی اعلام گردد .
در اظهارنامه مزبور ، باید نکات ذیل صریحا قید شود :
- شماره ثبت علامت تجاری در ایران
- نام و اقامتگاه و تابعیت مالک جدید
- نام و نشانی نماینده قانونی مالک جدید در ایران
- لازم است که به اظهارنامه مزبور ، مدارک قانونی انتقال ، وکالت نامه و تصدیق ثبت علامت در ایران ، ضمیمه شود .
تصدیق ثبت علامت ، بعد از ثبت تغییرات و درج آن در ظهر تصدیق ، به صاحب جدید آن مسترد خواهد شد .
در مواردی که صاحب علامت یا قائم مقام قانونی او ، استفاده از آن را به دیگری اجازه دهد ، این اجازه در صورتی معتبر خواهد بود که اجازه نامه مربوط به آن ، در ایران به ثبت رسیده باشد.
در مواردی که اجازه استفاده از علامت تجاری ، به امضا صاحب علامت و استفاده کننده رسیده باشد ، ثبت اجازه نامه مزبور ، با تقاضای کتبی صاحب علامت یا نماینده مجاز او یا تقاضا کتبی استفاده کننده ، صورت خواهد گرفت .
ثبت برند در ایران
در ایران برای اولین بار در سال 1304 قانونی برای ثبت و حمایت علایم تجاری و صنعتی تصویب گردید که بعدا در سال 1310 مورد تجدید نظر قرار گرفت .
علاوه بر قانون مزبور و آیین نامه اجرایی آن ، ماده 249 قانون مجازات عمومی نیز مواردی را برای حمایت علایم تجاری ثبت شده پیش بینی نموده است .
ثبت علایم تجاری و اختراعات در اداره ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی در تهران که یکی از ادارات ثبت است انجام می گیرد.
ماده 6 قانون ثبت علایم تجاری اداره ثبت علایم را شعبه مخصوصی از دفتر دادگاه شهرستان تهران می شمارد و به این ترتیب اداره ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی قادر است تصمیماتی راجع به قبول یا رد علایم به عنوان شعبه دادگاه شهرستان اتخاذ کند .
اقدامات لازم جهت ثبت برند ، به قرار ذیل است :
- تکمیل و تسلیم فرم اظهارنامه ثبت برند به اداره ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی در تهران و به اداره ثبت محل فعالیت در شهرستان ها مشتمل بر مشخصات متقاضی و نوع علامت و کالا یا خدمت مورد نظر که در سه نسخه تنظیم می شود .
- استعلام از برند جهت احراز عدم ثبت یا تشابه علامت مورد نظر تحت اسم تجاری دیگر
- عدم مغایرت با ضوابط و مقررات قانونی
ثبت برند با قید نکات ذیل در دفتر مخصوصی انجام می شود :
- تاریخ و شماره ترتیب اظهارنامه
- تاریخ و شماره ثبت علامت و مشخصات و اقامتگاه و تابعیت صاحب علامت
- الصاق یک نمونه از علامت به محلی که به این امر اختصاص داده شده است.
- اخذ حق الثبت و حقوق دریافتی برای هر طبقه
- امضاء درخواست کننده یا قائم مقام او به طوری که قسمتی از امضاء در روی صفحه و قسمتی دیگر روی علامت باشد.
مدارک لازم برای ثبت برند :
- مدارک مثبت هویت متقاضی
الف) اشخاص حقیقی : کپی شناسنامه و کپی کارت ملی
ب) اشخاص حقوقی : آخرین روزنامه رسمی دلیل مدیریت کپی شناسنامه و کارت ملی صاحبان امضاء - مدارک نماینده قانونی : چنانچه تقاضا توسط نماینده قانونی ( وکیل ، دارنده یا دارندگان حق امضا برای اشخاص حقوقی و …. ) به عمل آید مدارک آن ضمیمه گردد.
- نمونه گرافیکی یا کپی یا تصویر از علامت درخواستی حداکثر در ابعاد ده در ده سانتی متر
- در صورت سه بعدی بودن علامت ارائه علامت به صورت نمونه گرافیکی یا تصویر دو بعدی به نحوی که از شش زاویه متفاوت تهیه و در مجموع یک نمونه واحد را تشکیل دهند .
- ارائه مدارک دال بر فعالیت در رشته مربوط
- استفاده از حق تقدم :
چنانچه متقاضی ثبت بخواهد به استناد تقاضای ثبت یا ثبت خارج از کشور از مزایای حق تقدم ( حداکثر 6 ماه ) استفاده نمایند می بایست مدارک مربوط به حق تقدم را همزمان با تسلیم اظهارنامه یا حداکثر ظرف 15 روز از آن تاریخ تسلیم کنند . - نسخه ای از ضوابط و شرایط استفاده از علامت جمعی و تاییدیه مقام صلاحیت دار
عوامل اصلی رد تقاضای ثبت برند
از جمله عوامل اصلی رد تقاضای ثبت علائم تجاری عبارت است از :
الف- اگر برند قبلا به ثبت رسیده باشد. ( برند می بایست جدید بوده و سابقه ثبت و استعمال توسط دیگران را نداشته باشد ) .
بنابراین ، با توجه به جدول طبقه بندی کالا ، هر گاه برای نوعی کالای مشخص علامتی از طبقه ای خاص استفاده شود ، شخص دیگری که پس از انتخاب علامت مذکور بخواهد برای کالای خود از نوع مشابه از طبقه مزبور و از همان علامت قبلی استفاده کند ، با ممنوعیت استفاده و ثبت علامت مواجه خواهد شد .
ب- علامت تجاری وجه تمایز نداشته باشد.
ج- علامت گمراه کننده باشد.
د- علائم خلاف نظم عمومی و اخلاق حسنه باشد.
ثبت برند لاتین
نحوه ثبت برند لاتین ، همانند ثبت برند فارسی است اما برای ثبت برند لاتین نیاز به کارت بازرگانی می باشد .
مدارک مورد نیاز برای ثبت برند لاتین حقیقی :
1- کپی شناسنامه و کپی کارت ملی شخص
2- کارت بازرگانی
3- نمونه برند در ابعاد ( دوازده در دوازده cm )
مدارک مورد نیاز برای ثبت برند لاتین حقوقی :
1- کپی مدارک ثبتی شرکت
2- کپی شناسنامه و کارت ملی کسانیکه در شرکت حق امضاء دارند.
3- کارت بازرگانی
4- نمونه برند در ابعاد (دوازده در دوازده cm)
مدت اعتبار حمایت از برند
مدت اعتبار حمایت از برند ، ده سال از تاریخ ثبت اظهارنامه در اداره مالکیت های صنعتی می باشد که هر 10 سال قابل تمدید است و چنانچه ظرف 10 سال تمدید نگردد و 6 ماه از تاریخ اعتبار گذشته باشد صاحب گواهینامه می بایست جهت ثبت برند خود دوباره اقدام نماید .
حمایت قانون از برند ثبت شده به شکل ذیل است :
قانون ، علائم تجارتی را که حق استعمال انحصاری آن به اشخاص معین داده شده ، مورد حمایت خود قرار داده و اشخاص دیگر را از تعدی و تخطی نسبت به آن منع می نماید و به جهت منافعی که برای جامعه در رواج علامات تجارتی هست اشخاص متعددی را محکوم به جبران خسارت صاحب علامت می نماید و دامنه ی خسارت را به قدری وسیع قرار داده که شامل ضرر های وارده و حتی منافعی می داند که طرف از آن محروم شده است .
ماده 49 در واقع قانون ، عدم النفع را در این مورد جزء خسارت قرار داده است که علاوه بر آن مقررات سختی برای تعقیب جزائی وضع گردیده است و قانون مجازات اسلامی ( تعزیرات ) مصوب مرداد ماده 1362 برای متخلفین مجازاتی به شرح زیر تعیین نموده است :
ماده 122- هر کس علامت تجاری ثبت شده در ایران را عالما جعل کند یا با علم به مجعول بودن استعمال نماید یا در روی اوراق و اعلانات یا روی محصولات قرار دهد یا با علم به مجعول بودن به معرض فروش گذاشته یا به فروش به رساند یا به الحاق یا کسر یا تغییر قسمتی از خصوصیات آن تقلید کند به نحوی که موجب فریب مشتری شود ، به مجازات شلاق تا 74 ضربه محکوم خواهد شد.
ماده 123- هر کس محصولی را که دارای علامت مجعول یا تقلیدی بوده یا دارای علامتی است که من غیر حق استعمال شده است از ایران صادر و یا به مملکت وارد کند ، به حبس از سه ماه تا سه سال محکوم می شود .
ماده 124- اشخاص ذیل به حبس تا شش ماه محکوم خواهند شد :
- کسانی که علامت تجارتی اجباری را در روی محصولی که اجبارا باید دارای آن علامت باشد استعمال نکنند .
- کسانی که عالما محصولی را به معرض فروش گذاشته یا به فروشند که دارای علامتی نباشد که برای آن محصول اجباری است .
ثبت برندهای بین المللی
به منظور حمایت از حقوق ناشی از علائم تجاری ، تعدادی از کشورهای عضو کنوانسیون پاریس، اتحادیه بین المللی را جهت حمایت از مالکیت صنعتی در راستای کنوانسیون مزبور تشکیل داده و در آن سیستم مادرید را به عنوان دستورالعمل ثبت بین المللی علائم تجاری تصویب نمودند.
این سیستم شامل دو معاهده ، موافقتنامه مادرید مورخ 1891 و پروتکل مرتبط با آن مصوب 1989 و همچنین آیین نامه مشترک می باشد.
لازم به ذکر است که درخواست ثبت بین المللی صرفا از طریق دفاتر مالکیت صنعتی کشورهای عضو سیستم مادرید امکان پذیر بوده و منوط به ثبت در کشور مبدا می باشد .
مدارک لازم جهت ثبت بین المللی نام و علامت تجاری :
1- ارائه نامه درخواست جهت ثبت بین المللی علامت خطاب به اداره ثبت علایم تجاری با درج اسامی کشورهای مورد نظر
2- ارائه معرفی نامه بر روی سربرگ شرکت همراه با امضای مدیران و دارندگان حق امضا و با مهر شرکت برای اشخاص حقوقی و در صورت مراجعه وکیل رسمی ارائه وکالت نامه دادگستری
3- ارائه کپی مصدق شناسنامه و کارت ملی مدیران و دارندگان حق امضای شرکت و روزنامه تاسیس و آخرین تغییرات شرکت برای اشخاص حقوقی و ارائه کپی مصدق شناسنامه و کارت ملی برای اشخاص حقیقی و در صورت مراجعه به وکیل رسمی ارائه وکالت نامه دادگستری
4- ارائه اصل گواهی ثبت علامت تجاری در ایران جهت رویت و ضبط در پرونده یا ارائه کپی مصدق گواهی ثبت علامت تجاری
5- تکمیل فرم مخصوص لاتین
6- ارائه برگ محاسبه هزینه ها
7- رسید مربوط به پرداخت هزینه بررسی اظهارنامه بین المللی
توضیحات کامل راجع به ثبت برند
شما میتوانید جهت توضیحات کامل راجع به ثبت برند و همچنین مشاوره در زمینه های ثبت شرکت ، ثبت برند تجاری ، ثبت تغییرات شرکت و دیگر امور ثبتی ، با شماره 02188888822 تماس حاصل فرمایید .
همچنین برای دیدن کلیپ های آموزشی میتوانید ما را در اینستاگرام ثبت نیک دنبال نمایید .